Beden dismorfik bozukluğu ya da BDB Bozukluğu kişinin gerçekte olmayan dış görünümüyle ilgili kurguladığı kusurlar sonucu ortaya çıkan rahatsızlıktır. İtalyan hekim Enrico Morselli tarafından 1800 yıllarında tıbbi tanı haline gelmiştir. İlk olarak ”Spartanın en çirkin kadını” olarak anılan Dysmorphia’dan esinlenerek dismorfofobi olarak adlandırılan bu bozukluk sık karşılaşılan rahatsızlıklardan biridir. Daha önceki yıllarda DSM-IV’de Somataform Bozukluklar‘a dahil edilen BDB, şu anda DSM-V’de Obsesif Kompulsif Spektrum Bozukluğu olarak yer almaktadır.
Beden dismorfik bozukluğu (BDB Bozukluğu), psikiyatri alanları dışında sık karşılaşılan bir durumdur. Bütün olarak incelendiğinde bireyin yarattığı fiziki sorunlarla beynini meşgul etmesi süreci olup temel kaynağının anksiyete olduğu görülmektedir. Yaygınlık oranı %0.1-1 arasında değiştiği görülen bu hastalık aslında çoğu zaman tanıları belirlenemeden gözden kaçmaktadır. Belirtilen oran kadın ve erkekte neredeyse eşit düzeyde görülmektedir.
Beden Dismorfik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir ?
Beden dismorfik bozukluk belirtileri ergenlik döneminde ortaya çıkar fakat tanıların konulduğu dönem 30’lu yaşlara dayanır.
- Kişinin kendisini başkalarıyla kıyaslaması
- Fotoğraf çekinilen ortamlardan kaçınmak
- İçsel olarak yaratılan kusurlar için cerrahi müdahalelerin gerek duyulmamasına rağmen girişimlerde bulunmak
- Özgüven problemleri,utangaçlık hissiyatı ve bu problemlerin yol açtığı sosyal fobiler.
- Evden çıkmama isteği
- Ayna karşısında saçların ya da ciltteki aknelerin incelenmesi
- Panik atak
- Girdiği ortamlarda başkaları tarafından kusurlarının incelendiği düşüncesi
- İntihara teşebbüs
Beden (Vücut) Dismorfik Bozukluğu’nun Yarattığı Takıntılar
Beden dismorfik bozukluğu taşıyan kimseler çeşitli takıntılar bulunur. Bu takıntılar:
- Akneler
- Kellik
- Burun şekli
- Küçük kas gözlemi
- Ciltteki izler vb.
Beden Dismorfik Bozukluğu’nda Genetiğin Yeri Nedir ?
Yapılan araştırma ve çalışmalara göre BDB tanısı konulmuş kişilerin %8’inin birinci derece akrabalarının da BDBli olduğu ve %7sinde ise OKB tanısı gözlenmiştir. Bu sonuç ise Obsesif-Kompulsif Bozukluk ve Beden Dismorfik Bozukluğu arasında güçlü bir bağ olduğunu ortaya koymaktadır.
Beden Dismorfik Bozukluğu Tedavi Süreci Nasıldır ?
Her rahatsızlıkta olduğu gibi Beden Dismorfik Bozukluğu tedavisinde de erken teşhis ve müdahale önemlidir. Öncelikle kişi ve ailesi sağlıklı sonuçlar alınabilmesi adına bu tanı hakkında klinik olarak bilgilendirilmeli ve izlenecek adımlar belirtilmelidir. BDB tedavisinde ilaç tek başına etkili bir sonuç vermemektedir. Genel olarak farmakoterapi, psikoterapi, bilişsel davranışçı tedavi ve SSRI denilen seratonin etkili ilaçlar tercih edilir. Bunların dışında EMDR yani göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme adı verilen tedavi de uygulanır. Ağır vakalarda ise daha etkili sonuçlar için bu terapiler ilaç tedavisi ile pekiştirilmelidir.
Yazar: Selen SAYIS
Kaynakça:
http://www.cappsy.org/archives/vol4/no4/cap_04_32.pdf