Aile Terapisi Nedir ? Aile Terapisi Hakkında Psikolojik Bilgiler

Aile terapisi bireysel terapiden farklı olarak aile bireyleriyle bir arada ve ayrı ayrı yapılan bir terapi türüdür. Aynı zamanda bu terapi türü “aile sistemleri” bakış açısının içerisinde ele alınır. Genellikle aile bireylerinin tümüyle yapılan aile terapisi bazen ailenin birkaç üyesi ile yapılırken bazen ise tek bir kişiyi yine aile sistemleri içerisinde ele almak üzere uygulanabilir.

 

Aile Terapisinin Amaçları

Aile terapisi, problem eğer anne,baba ve çocuklar ve diğer aile üyelerinede yansıyorsa yapılır. Aile terapisinde amaç bu üyelerin düşüncelerine, probleme karşı bakış açılarına ve problemden nasıl etkilendiklerine bakarak problemi çözmeye dayanır. Aile terapisinin aile sistemleri bakış açısıyla ele alındığını söylemiştik. Yani ailede birey veya bireylerin yarattığı sorun diğer üyeleri nasıl etkiliyor?

 

Biz aslında bu sorunun cevabını bulmaya çalışıyoruz aile terapisinde. Güncel yaşamdan bir örnek verelim: Üç kişilik çekirdek bir aile düşünelim. Anne son zamanlarda oldukça kaygılı ve sinirli olduğunu üstelik bu durumun sebebini de bir türlü anlayamadığını söyleyerek bir uzman bir psikolog ile görüşmek için randevu alıyor. İlk önce gelen danışanı bireysel olarak değerlendiriyoruz ama bundan yeterince verimli bir sonuçta alamadık diyelim. O zaman danışanı yaşadığı bağlam ve ilişkiler çerçevesinde ele almamız gerekir. Danışan, neden son zamanlarda sinirli ve kaygılı? Eşinin kendisini aldattığı yönünde bir düşüncesi olabilir ve bunu baskılıyor olabilir bu da kişide kaygı ve öfkeye yol açmış olabilir. Bir diğer sebepte ergenlik dönemindeki çocuğuyla iletişiminin oldukça kopuk olması kişide öfke ve kaygıya yol açmış olabilir. Bu durumda eş ve çocukla ayrı ayrı görüşmek, aile içindeki etkileşimi problemin diğer bireylere nasıl yansıdığını ve nasıl yorumlandığını görmek için oldukça etkilidir. Daha sonra aile bireyleri bir arada da terapiye alınabilir. İşte aile terapisinin amacı da tam olarak budur.

 

Aile Terapisinin Temelleri ve Gelişimi

Görece yeni bir yaklaşım olan aile terapisinin ortaya çıkışı 20.yüzyıla dayanır. Alan 1940’lı yıllarda Amerika’da kendini göstermeye başlamıştır. Bu zamana kadar ortaya çıkmamasının ise bir takım sebepleri vardır. Bunlardan birisi Amerika’nın oldukça bireyci bir kültüre sahip olmasıdır. Bir diğeri ailenin sorunlarını genellikle; din adamları, avukat veya doktorlar ile görüşüyor olmasıydı. Son olarak  bir diğer engel de o zaman popülerliğinin zirvesinde olan Psikanalitik ve Davranışçı yaklaşımların terapide bireyin yanına bir başkasının alınmasına karşı olmalarıydı. 1940’lı yıllarda gelişmeye başlayan aile terapisi, kadınların iş hayatına katılmaya başlamasıyla  gelişmeyi sürdürmüş ve bu yaklaşıma olan talebi arttırmıştır.

 

1970’li  yıllarda Amerikan Evlilik ve Aile Terapisi Derneği (AMMTF) ’nin Sağlık, Eğitim ve Yardım Bakanlığı’nca akreditasyon sağlayan bir kurum olarak kabul edilmesi bu derneğe katılımda  ve aile terapisinin uygulanmasında önemli bir artışa neden olmuştur.

Amerikan Evlilik ve Aile Terapisi Derneği (AMMTF), Evlilik ve Aile Terapisi’ni;

  • Kısa
  • Çözüm odaklı
  • Ulaşılabilir terapötik hedeflere sahip
  • “Akılda sonu”

ile tasarlanmıştır.

Ülkemizde ise Aile ve Evlilik Terapileri Derneği (AETD), 1997 yılında İstanbul’da kurulmuştur. Faaliyete ise 1998 yılında geçmiştir. Derneğin amacı, Türkiye’de aile ve çift terapilerine yönelik çalışmalara katkıda bulunmaktır.

 

Aile Terapisinde Kullanılan Teknikler

Aile Terapisi’nde kullanılan birçok farklı teknik ve bu tekniklerin de birden fazla alt kategorisi vardır. Bu nedenle kullanılan tekniklerin sadece başlıklarından bahsetmek mümkündür.

Aile Terapisi’nde kullanılan teknikler:

  • Adler Aile Terapisi Teknikleri
  • Davranışçı Aile Terapisi Teknikleri
  • Bowen Aile Terapisi Teknikleri
  • Yapısal Aile Terapisi Teknikleri
  • Yaşantısal Aile Terapisi Teknikleri
  • Sembolik Deneyimsel Aile Terapisi Teknikleri
  • Stratejik Aile Terapisi Teknikleri
  • Milan/Sistemik Aile Terapisi Teknikleri
  • Kısa Süreli Çözüm Odaklı Aile Terapisi Teknikleri
  • Öyküsel Aile Terapisi Teknikleri
  • İmoga Aile Terapisi Teknikleri
  • Sanat Aile Terapisi Teknikleri
  • Ortak Kullanılan Aile Terapisi Teknikleri

 

Aile Terapisi ile İlgili Filmler

  • Her Çocuk Özeldir
  • Aşk ve küller (Blue Valentine)
  • İlişki durumu:Karmaşık (It’s complicated)

 

Sağlıklı Ailelerin Özellikleri

Sağlıklı ailelerin özellikleri arasında; değişime kolayca adapte olması, sınırlarını doğru koyabilmeleri, açık bir iletişime sahip olmaları ve sorumluluk bilincini taşımaları yer almaktadır. Ayrıca çevreye, kendisine ve çocuklarına güven duyarlar ve gelecek için umutludurlar. Sağlıklı ailelerin birtakım ortak özellikleri vardır bunlar; başarılı, mutlu ve güçlü ailelerdir. Sağlıklı ailelerde bulunan özelliklerden bazıları:

  • Aileye ve bireylerine bağlılık
  • Birbirlerini takdir etme
  • Etkin iletişim kurma
  • Yüksek derecede spiritüel/dindar oryantasyonu
  • Kriz anlarında olumlu anlamda baş edebilme (Adaptasyon)
  • Bireyleri teşvik etme
  • Net roller

 

Kaynakça ve İleri Okuma:

 

Yazar: Özge KARATAŞ

Yorum yapın